Jólasíða

Aðvenntan

Jólaandinn

Jólablóm

Jóladagarnir

Jóladagatalið

Jólaeftirvæntingin

Jólaföndur

Jólagjafir

Jólagrín

Jólahefðir

Jólakerti

Jólakveðjur

Jólakötturinn og Grýla

Jólaljós

Jólamatur

Jólanetkrækjur

Jólasagan

Jólaskraut

Jólasveinarnir

Jólasöngvar

Jólatréð

Jólaundirbúningur

Jólaupphafið og trúin

Efnisyfirlit

Gestabókin

Sagan gerist á bæ einum þar sem allt fólkið hafði farið til messu á jólanótt nema vinnukona ein sem var heima og gætti búsins. Þegar hún hafði lokið við heimilisstörfin settist hún á rúm sitt, kveikti kertaljós og fór að lesa í bók.

Að stuttri stundu liðinni komu tvö börn inn í baðstofuna og léku sér um stund, en seinast lögðu þau hendur sínar á skaut vinnukonunnar, en hún tók þá kertið sitt og skipti því í þrjá hluta og gaf sinn þriðjung hvoru barni, en átti sjálf einn. Þá hýrnaði yfir börnunum og hlupu þau því næst glöð í burtu.

Skömmu síðar kom maður á kjól inn í baðstofuna, hann heilsaði henni blíðlega og vildi fá hana til fylgilags með sér, en þess var engi kostur; og fór hann þá í burtu við svo búið.

Því næst kom inn til hennar kona, hún heilsaði henni og þakkaði fyrir börnin sín. Tók hún upp hjá sér rautt klæði og sagðist hún vilja gefa henni það fyrir börnin sín og fyrir það að hún vildi ekki þýðast manninn sem til hennar hafði komið. Því næst gekk hún í burtu.

Þegar heimilisfólkið kom heim frá kirkju þá sá húsmóðirin pilsefnið hjá vinnukonunni og öfundaði hana mjög af því. Grófst hún vandlega eftir hvernig hún hefði fengið það, en vinnukonan vildi eigi segja frá því.

Leið svo fram að jólum veturinn eftir að ekkert bar til tíðinda. Húsmóðirin lét allt fólk fara til kirkju, en var sjálf heima að þessu sinni. Þegar hún hafði aflokið heimastörfum sínum settist hún upp á rúm með ljós og fór að lesa í bók.

Þá komu börnin sem fyrr og léku sér á pallinum, en þegar þau lögðu hendur á skaut henni sló hún á þær, svo börnin hlupu burtu grátandi.

Nú kom kjólmaðurinn til hennar og heilsaði hann henni blíðlega og mæltist til þess sama við hana og við vinnukonuna. Hugsaði hún þá með sér að þessi maður hefði gefið vinnukonunni pilsefnið og varð strax við bón hans. Síðan fór hann í burtu.

Þá kom konan til hennar og tók í hægri hönd hennar og sagði að hún mundi hafa flengt börnin sín með henni og klappað manninum sínum, og lagði hún það á hana að hún skyldi í henni aldrei jafngóð verða og fór svo burtu, en konan missti aflið úr hendinni.

Álfar á jólanótt

Á bæ einum í Eyjafirði varð sá atburður hverja jólanótt þegar fólk fór til kirkju að sá sem heima var á bænum var á einhverja síðu illa útleikinn, dauður eða vitstola o. s. frv. Var það þá eina jólanótt að fólk fór til kirkju eftir vanda og var ekki eftir heima nema einn kvenmaður. Svo um nóttina þegar fólkið var komið á stað settist konan við rúm sitt og fór að lesa í bók, en kertaljós brann þar á borði hjá henni. En þegar hún hafði þannig setið um stund komu þrjú börn inn á baðstofugólfið og fóru að leika sér; léku þau sér á marga vegu og færðu loksins leikinn upp á pallinn þar sem stúlkan sat og svo fóru þau að klifra upp um hana og leika sér við hana. Hafði hún látið sem hún sæi þau ekki, en nú var hún blíð við þau og klappaði á hendurnar á þeim. Fóru þau þá að fitla í ljósið; tók hún þá kertið og skipti því í fjóra parta og kveikti á hverjum stúf, fékk svo sínu barni hvern kertispart, en hafði einn stúfinn sjálf. Urðu börnin þá mikið kát og hlupu burtu hvert með sitt ljós. En að stundu liðinni kom inn kallmaður og settist hjá stúlkunni og var mikið blíður í bragði, en hún lét sem hún sæi hann ekki. Gjörðist hann þá frekari í ástartilraunum sínum. Varð hún þá alvarleg og sagði honum væri ekki til neins að fara þess á leit, "því ég sinni aldeilis ekki ástaratlotum þínum," mælti hún. Sneyptist hann þá og fór því næst í burtu. En að stundu liðinni kom inn kona bláklædd og hélt á stokk undir hendinni; gekk hún að stúlkunni og mælti: "Litlu get ég nú launað þér fyrir það sem þú varst góð við börnin mín og ekki góð við manninn minn; samt svo ég sýni lit á því skaltu eiga fötin sem eru í stokknum þeim arna, en varastu nokkur viti hvernin á þeim stendur fyr en næstu jól eru liðin." Fékk hún stúlkunni þá stokkinn og fór þar eftir burtu. Leið svo til þess fólkið kom frá kirkjunni. Urðu menn þá glaðir er þeir sáu stúlkuna glaða og heila á hófi, en engum sagði hún frá því sem fyrir hana bar. Leið svo tíðin til þess um sumarið. Einn þurrkdag þá breiddi stúlkan fötin úr stokknum út, en er bóndakonan sá fötin varð hún uppvæg af ágirnd á fötunum og spurði stúlkuna hvar hún hefði fengið þau. En hin kvað hana það engu skipta. Þóttist þá konan vita að hún hefði eignast þau um jólin. Og um næstu jól þegar fólk fór til kirkju sagði bóndakona að hún ætlar að vera heima. Þókti bónda það illa og vildi hún færi með sér, en hún kvaðst heima vera og hlaut svo að standa. Fór síðan allt fólk til kirkju á jólanóttina utan bóndakona var heima. Sat hún þá inni og las í bók og hafði hjá sér kertaljós. Komu þá þrjú börn inn á gólfið og fóru að leika sér, en er þau höfðu leikið sér þar um stund færðu þau leikinn upp til konunnar og léku sem áður; varð hún þá úfin við og hastaði á þau, en þau héldu áfram og fóru að fitla í ljósið; gerði þá konan sér alvöru, tók vönd og flengdi börnin. Hlupu þau þá grátandi í burtu. En að stundu liðinni kom inn maður og settist hjá konunni hýr í viðmóti; var hún engu síður blíð við hann og lét hann mótmælalaust fá öll þau ástaratlot er hann vildi. En er þau höfðu leikið sem þau lysti fór hann burtu, og brátt kom inn kona, gekk að bóndakonu og tók í hönd henni og mælti: "Er þetta ekki hendin sem þú flengdir börnin mín með og klappaðir manninum mínum?" Gat hin þá ekki borið það af sér. Mælti þá sú aðkomna: "Það legg ég á að þessi hönd skal visna og þér að bana verða. Skalt þú hafa það fyrir illsku þína." Síðan fór hún burtu, en konan beið þess að fólkið kom frá kirkjunni. Hafði hún þá fengið vanheilsu og var hendin orðin afllaus. Sagði hún þá frá því er fyrir hana bar um nóttina. Sagði þá og vinnukonan frá því er fram við hana kom hina fyrri jólanótt og sýndi þá fötin og vóru það kvenföt og svo góð að menn þóktust valla hafa séð svo góð klæði, og naut hún þeirra vel og lengi, en vanheilsa konunnar fór í vöxt þar til hún dó af því um síðir.
 

Síðast uppfærð 6-12-2006